ارتباط معلم و دانش‌آموز یکی از مهم‌ترین ارکان آموزش و یادگیری خصوصا در دوران تحصیلات ابتدایی و متوسطه است. با توجه به پایداری وضعیت تعلیق آموزش در دوران شیوع کرونا و غیرحضوری شدن مدارس، معلم‌ها دنبال راه‌هایی برای حفظ ارتباط با دانش‌آموزان خود هستند.
در اینجا تجربه دیو استوارت، یکی از معلمان مقطع دبیرستان را که سعی کرده است رابطه تک به تک و موثر با دانش‌آموزان را در جریان آموزش از راه دور حفظ نماید با شما در میان می‌گذاریم:
هر معلمی می‌داند که تدریس تنها آموزش محتوای درسی نیست بلکه برقراری ارتباط نزدیک و حمایتگر با دانش‌آموزان نیز نه تنها تاثیر زیادی بر رشد عاطفی و اجتماعی آنها دارد بلکه به یادگیری دروس نیز کمک می‌کند. این ارتباط خصوصا در زمانی که تحصیل و تدریس به صورت غیرحضوری انجام می‌شود اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند.
۵ راهکار دیو استوارت برای حفظ ارتباط معلم و دانش‌آموزان:
ملاقات گروهی:
معلم می‌تواند دانش‌آموزان را گروهی از طریق تماس تصویری ملاقات نماید. این فرصت خوبی برای تماس چشمی با دانش‌آموزان و از آن مهم‌تر برقراری ارتباط بین دانش‌آموزان با یکدیگر است. در مواقعی که تعداد دانش‌آموزان یک کلاس زیاد باشد و عملا امکان تماس تصویری همزمان بین معلم و دانش‌آموزان با کیفیت مطلوب میسر نباشد، می‌توان دانش‌آموزان را به گروه‌های کوچکتر تقسیم کرد و تماس کوتاهی را با آنها برقرار نمود. این ارتباط می‌تواند صرف رفع اشکال و پرسش و پاسخ شود و یا صرفا جهت احوال‌پرسی و روحیه دادن به دانش‌آموزان صورت گیرد.
ساعت ملاقات:
برای برقراری نظم و انضباط خوب است که معلم یک زمان مشخصی از روز را برای برقراری تماس یا پاسخ به سوالات دانش‌آموزان تعیین و اعلام نماید تا هم معلم بتواند وقت خود را به درستی مدیریت نماید و هم دانش‌آموزان بیاموزند که در هر ساعتی از شبانه‌روز نمی‌توانند انتظار پاسخگویی معلم را داشته باشند و بهتر است سوالات خود را در بازه زمانی تعیین شده مطرح نمایند.
بازخورد:
تصحیح برگه‌های تمرین و نوشتن توضیح کمک بزرگی به یادگیری دانش‌آموزان در شرایطی است که امکان حضور در کلاس‌های درس و یادگیری مستقیم از معلم و هم‌کلاسی ها وجود ندارد. اما در عین حال می‌توان از پیام‌های صوتی یا تصویری نیز برای ارائه بازخورد استفاده کرد. معلم هم می‌تواند به صورت عمومی اشکالات یا مفاهیمی که در آنها دانش‌آموزان به مشکل خورده بودند را توضیح دهد و یا به صورت انفرادی پیام‌های صوتی- یا تصویری کوتاه برای دانش‌آموزان بفرستد و به تکالیف درسی آنها بازخورد ارائه نماید.
پیام‌های صوتی- ویدئویی:
هر از چندی یک پیغام کوتاه روحیه‌بخش از طرف معلم برای دانش‌آموزان می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد. زیرا بسیاری از دانش‌آموزان در دوران تحصیل غیرحضوری دچار اضطراب یا احساس تنهایی و انزوا هستند. برخورد مثبت و تشویق آمیز معلم از طریق ارسال یک پیام محبت آمیز و حمایتگرانه می‌تواند روحیه درس خواندن و همراهی در فعالیت‌های آنلاین را افزایش دهد.
تماس تلفنی:
تماس تلفنی مستقیم‌ترین راه ارتباط بین معلم و دانش‌آموز است که می‌تواند در مواقع ضرورت صورت گیرد مثلا اگر معلم متوجه شود که دانش‌آموز با مشکل عاطفی یا درسی خیلی جدی مواجه شده است یا نیاز به راهنمایی دقیق و کامل دارد می‌تواند به طور مستقیم به دانش‌آموز خود زنگ بزند یا اینکه به تماس تلفنی دانش‌آموز پاسخ دهد.
البته با توجه به شرایط کلی آموزش از راه دور، مسئله زمان‌بندی فعالیت‌های شغلی و شخصی معلم‌ها و آموزش نظم و وقت‌شناسی به دانش‌آموزان، استفاده از تماس تلفنی به طور روتین و معمول توصیه نمی‌شود اما در موارد ضرورت می‌تواند راهگشا باشد.
شما چه راه‌هایی را برای حفظ تعامل و ارتباط موثر و مثبت با دانش‌آموزان تجربه کرده‌اید؟