برای کودکانی که از اضطراب ریاضی1، رنج می‌برند، دیدن اعداد روی کاغذ درست مانند دیدن یک مار سمی یا یک چیز ترسناک دیگر، واکنش عصبی مشابهی را در مغز ایجاد می‌کند. تحقیقات جدید در این حوزه نشان می‌دهد که اضطراب ریاضی، پایه عصبی دارد و مغز انسان، در ایجاد و ادامه آن نقش ایفا می‌کند. در تحقیقی که در مجله علم روان‌شناسی2 منتشر شده است، محققان نشان داده‌اند که اضطراب ریاضی منجر به کاهش عملکرد مغز به خصوص در لوب پیشانی و قشر مخ می‌شود یعنی درست بر همان بخشی از مغز اثر می‌گذارد که مسئول فهم و درک ریاضی و حل مسئله است.
در این تحقیق محققان دانشکده پزشکی استنفورد، بر روی 46 دانش‌آموزان کلاس دوم و سوم ابتدایی آزمایشی انجام دادند. پژوهشگران پس از انجام تست هوش و آزمون اضطراب عمومی بر روی تک تک دانش‌آموزان، از آنها خواستند چند مسئله جمع و تفریق را حل کنند. سپس با یک دستگاه اسکن مغزی3، فعالیت‌های عصبی و شیمیایی مغز آنها را اسکن کردند. نتیجه این آزمایش این بود که مشخص شد کودکانی که اضطراب ریاضی دارند به طور محسوسی علایم خاصی در مغز خود نشان می‌دهند. برای مثال فعالیت بخش آمیگدلا4ی مغز که در مواقع خطر، به شدت فعال می‌شود در این کودکان فعال است و فعالیت بخش جدار جانبی و خلفی قشر مخ در لوب پیشانی که مسئول درک و محاسبات ریاضی است، کاهش زیادی داشته است. محققان چنین نتیجه‌گیری می‌کنند که دو وضعیت به طور موازی در ایجاد اضطراب ریاضی نقش ایفا می‌کنند یکی افزایش فعالیت بخش مربوط به ترس و اضطراب در مغز و دیگری کاهش فعالیت قشر مخ در لوب پیشانی که هر دو منجر به کاهش عملکرد ریاضی و محاسباتی فرد شده و به طور کلی اضطراب ریاضی را ایجاد و تشدید می‌کنند.
با اینکه این تحقیق و پژوهش‌های مشابه دیگر نقش عملکرد اعصاب و مغز را در اضطراب ریاضی اثبات می‌کنند اما همزمان پژوهش‌های بسیاری نیز وجود دارند که بر روش‌های کاهش اضطراب ریاضی تمرکز کرده‌اند. از جمله آنها تحقیقی است که در دانشگاه شیکاگو توسط شان بیلاک5 استاد علوم شاختی انجام شده است او در تحقیقی که در مورد روش‌های کاهش اضطراب ریاضی انجام داده بود متوجه شد که اگر به دانش‌آموزان فرصت داده شود در مورد احساسات و نگرانی‌های خود صحبت کنند، از اضطراب آنها به میزان زیادی کاسته می‌شود و در کل عملکرد ریاضی بهتری از خود نشان می‌دهند. در این تحقیق، از دانش‌آموزان خواسته شده بود 10 دقیقه قبل از انجام یک امتحان ریاضی، در یک برگه کاغذ، احساسات خود را بنویسند. وقتی کودکان احساسات و نگرانی‌های خود را نسبت به امتحان ریاضی به کاغذ منتقل می‌کردند، از عدم تمرکز و نگرانی‌های آنها در زمان انجام امتحان کاسته می‌شد و نمره بهتری در امتحان ریاضی کسب می‌کردند. این محقق بر این باور است که صحبت کردن و تخلیه هیجان و اضطراب، تا حد زیادی از عدم تمرکز و نگرانی کودکان در مواجهه با مسائل ریاضی می‌کاهد و به عملکرد مثبت مغز کمک می‌کند.
در تحقیقات مشابه دیگری، وقتی به دانش‌آموزان کمک می‌شد که عزت نفس و خودپنداره خویش را تقویت کنند، به طور آَشکاری در عملکرد ریاضی آنها نیز تغییرات مثبتی روی می‌داد. در این پژوهش از دانش‌آموزان خواسته می‌شد که قبل از انجام امتحان ریاضی، به چیزهای خوب و مثبتی که دارند، فکر کنند از جمله به خانواده، دوستان یا علایق خود. وقتی به این دانش‌آموزان کمک می‌شد که از جملات مثبتی در مورد خود استفاده کنند، اعتماد به نفس بیشتری پیدا کرده و عملکرد بهتری در امتحانات ریاضی از خود نشان می‌دادند.
تمام این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که قطعا سرزنش کودکان یا بی‌اعتنایی به اضطراب ریاضی در آنها، روش مفیدی برای حل مسئله نیست. باید ریشه عصبی و مغزی اضطراب ریاضی را پذیرفته و سعی در تخفیف آن بنماییم. به جای اینکه کودکان را سرزنش کنیم، به آنها کمک نماییم که با بیان احساسات و نگرانی‌هایشان، ذهنشان را از هیجانات مزاحم و مداخله‌گر، خالی کنند و با اعتماد به نفس و اطمینان بیشتری در کلاس ریاضی شرکت کنند.
1. Math Anxiety
2. Psychological Science
3. functional magnetic resonance imaging (fMRI) machine
4. amygdala
5. Sian Beilock